29 Ocak 2013 Salı

Çağlar ve Müzik - 56


Bölüm 56 / Orijinal Yayın Tarihi: 30 Ocak 2000

Hindemith'in "7 Odaküğü" dizisinde 4. yapıt yalkın/solo keman ve oda orkestrası içindir. Orkestra şu çalgılardan oluşur: 2 küçük flüt, mi bemol klarinet, si bemol klarinet, 2 fagot, kontrafagot, pistonlu kornet (si bemol), trombon, bas tuba, viyolalar, çellolar ve kontrabaslar, timpaniler (4 parça). Yapıt Op.36 No.3 sayısını taşır; 1925 yılında yazılmıştır.
"Signal" başlığını taşıyan ilk bölüm kısa bir orkestra girişidir. Kesintisiz olarak ikinci bölüme bağlanır. Yalkın/solo keman bu ikinci bölümde hemen hemen hiç susmamak üzere çalmaya başlar. Orkestranın ilgi çekici şaşkınlık verici bir eşliği vardır. "Nachtstücke" başlığını taşıyan üçüncü bölüm bir gecesel/nocturne'dür. Düşsel, çekici ürperti sergiler. Yapıtın başındaki orkestra bölümünü uzaktan anıştıran hızlı yürüyüşle başlayan dördüncü bölümün otuzuncu ölçüsünde yalkın keman çığırgıya başlar, yalnız timpanilerin eşliğinde çaldığı çok ilginç iki kesimden sonra hiç ara vermeksizin 5. son bölüme geçer. Yalkın keman 4. bölümde timpanilerin eşliğinde hep çift sesli olarak çalmışken, 5. bölüm yalkın kemanın tek sesli çığırgısına dönüşür. Orkestra eşliği de azalmış olup çok yerde kemanı tek başına bırakmaktadır. Konçerto ilginç bir sönüşle son bulur.
Hindemith'in Op.36 No.3 Keman konçertosunu Jaap Schröder'in kemanından, "Concerto Amsterdam" topluluğunun eşliğinde dinleyeceksiniz.
23'00" Hindemith'in 5. Odaküğü Viyola Konçertosu'dur. Op.36 No.4 sayısını taşır. 1927 yılında yazılmıştır. Yalkın viyolaya, flüt, obva, mi bemol klarinet, si bemol klarinet, 2 fagot, kontrafagot, korno, 2 do trompet, trombon, bas tuba, 4 çello, 2 kontrabas eşlik etmektedir.
Konçerto Amsterdam eşliğinde yalkın viyolayı Paul Doktor çalıyor.
KÜĞ : Hindemith - Kammermusik Nr.5 für Bratsche und Orchester Op.36/4 (20'00")
6. Odaküğü, Op. 46 No.1, seviviyolası/viola d'amore için konçertodur. 1928 yılında yazılmıştır. (Görkemli-Yürükçe Ağır/Yürükçe/Çok hızlı buyurgulu) dört bölümlü olan yapıtın dinleteceğimiz seslendiriminde sevi-viyolasını Brett Dean çalmakta, Werner Andreas Albert yönetimindeki Frankfurt Radyosu Senfoni Orkestrası eşlik etmektedir.
KÜĞ : Hindemith - Kammermusik No.5 Op.36 Bratschenkonzert Kammermusik nr. 6 op. 46,1 per viola d'amore e orchestra da camera (17'35")
Süremiz azaldığı ve 7. Odaküğü: Org Konçertosunu sığdıramayacağımız için, bu konçertoyu sunmayı gelecek izlenceye bırakarak Hindemith'in 1928-1929 yılları arasında yazmış olduğu operası "Günün Haberleri" operasının açınlığını/uvertürünü Yan Pascal Tortelier yönetiminde BBC Filarmoni'den sunuyoruz.
KÜĞ : Hindemith - Neues vom Tage (6'43")

TRT'de 2000 yılında yayınlanmış olan "Çağlar ve Müzik" programının ses kayıtları elimizde olmadığından, burada paylaşılan küğ örnekleri, Ertuğrul Oğuz Fırat'ın kendi arşivinden sunduğu icralardan farklı olabilir.