Bölüm 57 / Orijinal Yayın Tarihi: 6 Şubat 2000
Paul Hindemith'in "7 Odaküğü" dizisinden yedincisi "Org ve oda orkestrası için konçerto"dur. Op.46 No.2 sayısını taşır. 1928 yılında yazılmıştır. Eşlik yine küçük kadrolu oda orkestrası iledir: Küçük flüt / büyük flüt, obva, si bemol klarinet, si bemol basklarinet, iki fagot, korno, do trompet, trombon, çellolar ve kontrabaslardan oluşur.
Yazılmış org konçertolarının en güzellerinden, en etkileyicilerinden olan Op.46 No.2 Org Konçertosu'nu Konçerto Amsterdam'ın eşlik ettiği Albert de Klerk'in orgundan sunuyoruz.
KÜĞ : Hindemith - Kammermusik No.7 Op.46,2 (17'00")
Hindemith'in üç tane bale küğü bir de pantomimi bulunmaktadır. Baleleri: İblis (1922), Üçüzlü bale (1926-27), Çok Soylu Görüm (Nobilissima Visione) (1938) dir. İblis ve Nobilissima Visione en tanınmış yapıtlarından ikisidir. İblis balesinin açık bir konusu yoktur. İblis'in kandırıp mağaraya getirdiği iki kızkardeşin üzerlerinde kurduğu egemenlik sonucu onların türlü duygularıyla oynayarak bunalımdan bunalıma sürükleyip oyuncak durumuna sokması ve giderek kendilerine yabancılaştırması diye bir özetleme yapılabilir. İblis üzerinde pelerin gibi bir giysiyle sahnede görünür, her dönüşünde üzerindeki pelerin renk değişimleriyle kızların duygularını da değişime yönletir. Korkarlar, kaçmak isterler, tutkuyla ezilirler, çılgın bir bağlanışla oyunu sürdürüp dururlar.
İlginç olan nokta, 1910 ile 1930 arasında hemen hemen tüm önemli bağdarlar büyük orkestralar için yapıt ortaya koyarken Hindemith'in küçük toplulukları yeğlemesidir. İblis balesinin küğü on kişilik bir topluluk için yazılmıştır ama, küğsel yazısının geniş ölçüde girdiye/konttrapunta dayanması, tüm çalgıların yalkınlık/slistik niteliği göstermesi nedeniyle büyük bir orkestranın varlığını aratmayacak ölçüde canlı, yoğun bir etkinliğe ulaşmaktadır.
Bizce, Hindemith'in en başarılı, en etkileyici yapıtlarından birisi bulunan Op.28 İblis balesini Gerd Albrecht yönetiminde Berlin Radyosu Senfoni Orkestrası üyelerinin seslendirmesiyle sunuyoruz.
KÜĞ : Hindemith - Der Dämon Op.28 (32'03")
Bugünkü izlencemizin son yapıtı; Çok Soylu Görüm/Nobilissima Visione olacak. Büyük orkestra için 1938'de yazılmış olan yapıt Ermiş/Aziz Assis'li François'nın yaşamıyla ilgilidir. Bir tür sınır yapıtıdır. Hindemith'in buluşlu, yenilikçi yanını göstermeden görkemli olmayı amaçlar.Üç bölümlü Nobilissima Visione ardışını/süite Yan Pascal Tortelier'in yönetiminde BBC Pilarmoni Orkestrasından dinleyeceksiniz.
KÜĞ : Hindemith - Nobilissima Visione (22'31")
TRT'de 2000 yılında yayınlanmış olan "Çağlar ve Müzik" programının ses kayıtları elimizde olmadığından, burada paylaşılan küğ örnekleri, Ertuğrul Oğuz Fırat'ın kendi arşivinden sunduğu icralardan farklı olabilir.
