27 Ağustos 2013 Salı

Çağlar ve Müzik - 83


Bölüm 83 / Orijinal Yayın Tarihi: 27 Ağustos 2000

Sayın dinleyiciler, bugünkü izlencemizde "Yeni Klasikçilik" akımı içinde yer alabilecekleri kesin iki ABD'li bağdardan söz edecek, yapıtlarından örnekler sunacağız. Bunlardan birincisi 1910-1981 yılları arasında yaşamış olan Samuel Barber, ikincisi Barber'ın sağlığında çok yakın arkadaşlık kurmuş olduğu İtalyan kökenli. 1911 doğumlu Gian Carlo Menottti.
Samuel Barber çok erken küğsel yeteneğini belirtmiştir. 1924-1932 yılları arasında Filadelfiya'daki Curtis Küğ Enstitüsü'nde eğitim gördü.
Yapıtlarında duygunluğu/lirizmi hep önde tuttu. Çoğu yapıtlarında romantizme yakınlığı belli olur. Amerikan küğünün bu ılımlı ve duygulu bağdarı Yaylılar Dördülü'nün Adagio bölümüyle tanınır en çok. 1939'da yazmış olduğu, 1948'de yeniden gözden geçirdiği Keman Konçertosu, Barber'in küğünün tüm özelliklerini yansıtacak niteliktedir.
Barber'ın Keman Konçertosu'nu André Previn yönetimindeki Londra Senfoni Orkestrası Gil Shaham'ın kemanından dinleyeceksiniz. Klasik konçerto biçimine uygun olarak; Allegro, Andante, Presto buyurgulu üç bölümden oluşmaktadır Barber'ın konçertosu.
MÜZİK : Barber - Keman Konçertosu (23'00")
Barber, opera ve bale küğleriyle de tanınmış ve tutulmuştur. 1946'da yazdığı "Medea" bale küğünden çıkarılmış ardışı/suite'i örnek olarak sunuyoruz. Howard Hanson yönetimindeki Eastman-Rochester orkestrası seslendiriyor.
MÜZİK : Barber – Medea (25'00")
Gian Carlo Menotti 1911 yılında İtalya'da doğmuştur. Annesinden piyano dersleri alarak küğe başladı. Metropolitan operasının İtalyan asıllı orkestra yönetmeni Tulio Serafin'in sağladığı bir bursla 1928'de ailesiyle birlikte ABD'ye göç etti. Ailece ABD'ye yerleştiler. 1935 yılında "Ameliya Baloya Gidiyor" operasıyla başarıya ulaştı. İtalyan operasının "verismo/gerçekçi" anlayışı içinde çağdaş küğün anlatım değişkenliklerinden de yararlandığı operalar yazdı. Medyum, Telefon, Konsolos, Amahl ve Gece Ziyaretçileri operalarıyla başarısını perçinledi.
Menoti'nin küğüne örnek olarak 1944'de yazmış olduğu "Sebastien" balesinin ardışını, Andrew Schenck (Andrev Şenk) yönetimindeki Yeni Zelanda Senfoni Orkestrası'ndan dinleyeceksiniz.
MÜZİK : Menotti – Sebastien (24'23")