Bölüm 91 / Orijinal Yayın Tarihi: 22 Ekim 2000
Sayın dinleyiciler; bugünkü ve gelecek haftaki izlencemizde sizlere ABD'li bağdar George Crumb (Corc Kram)ı yapıtlarıyla tanıtmaya çalışacağız.
Crumb(Kram) 1929 yılında Doğu Virjiya'da Çarliston kentinde doğmuş. İllinois(İlinoy) Üniversitesinde küğ eğitimi görmüş. Daha sonra Almanya'ya giderek Berlin'de Boris Blacher'in öğrenciliğini yapmış. 1959'da doktorasını vermiş. 1965'de Pennsylvania(Pansilvanya) Üniversitesinde profesör olarak öğretim görevlisi olmuş. 1969'da ABD'de Pulitzer küğ ödülünü, 1971'de Paris'de her yıl yapılan Uluslararası Çağdaş Küğ Rostrum'unda birincilik ödülünü kazanmış. 1970 yılından başlayarak ünü tüm dünyada yaygınlaşmış, ABD'nin çağdaş küğ yaşamında başta gelen öncü bağdarlarından birisi olarak tanınır olmuş. Crumb(Kram)ın küğü temelde ezgisel ve ezgileri dengeserlik / tonalite sınırları içinde sayılır. Ne ki çoğu kez barok veya romantik bağdarlardan alıntıladığı ezgileri bir araya getirdiği•değişik ve değiştirimli uyumsal sesler içinde işittirir, böylece seçilmiş ezgi, kaynağının çok uzağında, çok ötesinde bir tınıya ve anlatıma ulaşır. Yapıtlarının pek çoğu ır/insan sesi için yazmıştır. Irı kullanışı çok titreşimli, zengin söyleyiş başkalaşımlarını içerir. Çoğu kez sözcüklerin hecelerini birbirinden ayırarak gergin tınılı, yinelemeli haykırışlar veya kaydırmalarla sözcüğün anlamını duyulana göre çoğaltır. Böylece temelinde, dengeser duran bu küğ, seslerin güçlendirici/yükselticiler aracılığıyla tüm selenleriyle birlikte duyulup yankılanmasının getirdiği katkı ses değiştirimleriyle bir tür gizemselliğe ulaşır.
Georg Crumb (Core Kram)ın yapıtlarından sunacağımız ilk örnek, 1968 yılında ünlü İspanyol ozanı Federico Garcia Lorca'nın şiirleri üzerine yazmış olduğu "Ölümden şarkılar, vızıltılar ve yansımalar" Bariton Sanford Sylvan, David Starobin'in elektrikli gitarı, Donald Palma'nın elektrikli kontrabası, Aleck Karisg'in elektrikli piyano veya çembalosu, Daniel Druckman ile Eric CharIston'un vurma çalgıları eşliğinde söylüyor.
MÜZİK : Crumb - Songs,Drones… (25'10")
Crumb'dan şimdi sunacağımız yapıt, "Kara Melekler" 1970'de Vietnam savaşının korkunçluğu, anlamsızlığı ve acısı üzerine Elektriksel aygıtlarla güçlendirilmiş Yaylı Çalgılar Dörtlüsü içindir. Birbirini izleyen üç bölümden oluşur. Gidiş – Yokoluş – Dönüş… Dörtlünün çalıcıları kendi çalgılarıyla birlikte yeri geldikçe vurma çalgılarını da kullanacaklardır.
Crumb'un "Kara Melekler" başlığını taşıyan bu çok ünlü dörtlüsünü Brodsky Dörtlüsünden dinleyeceksiniz.
MÜZİK : Crumb - Kara Melekler (22'20")
Crumb'dan bugün dinleteceğimiz üçüncü yapıt; 1974 yılında 2 güçlendirilmiş piyano ve vurma çalgılar için yazmış olduğu Summer Evening (Samır İvning) Yaz Akşamı veya öteki adıyla Makrokosmos III başlıklı yapıtından üç parça olacak. Parça başlıkları şöyle: Gecesel Sesler - Başıboş Dolaşım - Gelipçatma.Amplifikatörle güçlendirilmiş piyanoları Barbro Dahlman ile Ingrid Lindgren çalıyorlar. Vurma çalgıları ise Seppo Asikainen ile Rainer Kuisma seslendirecekler.
MÜZİK : Crumb - Makrokosmos III'den 1.2.3. parçalar. (26'08")
