5 Kasım 2013 Salı

Çağlar ve Müzik - 93


Bölüm 93 / Orijinal Yayın Tarihi: 5 Kasım 2000

Sayın dinleyiciler; bugünkü izlencemizde, doğum tarihleri birbirine çok yakın, ABD'li üç bağdarı tanıtmaya çalışacağız. Bu üç bağdarı doğum tarihlerine göre şu sıraya göre ele alacağız:
Terry Riley 1935 / Steve Reich 1936 / Philipp Glass 1937 doğumlu… Üçü de bugün "en aza göre/minimal" küğün önde gelen temsilcileri sayılmaktadırlar. En aza göre küğ/minimal küğ deyimi ilk John Cage tarafından kullanılmış, 1947'de yazdığı "Marcel Duschamp için Küğ" adlı yapıtında bu tekniği kullandığını öne sürmüştür. Riley, Reich ve Glass için Cage'ın yaptığı örnek olmuştur. Minimal küğ; kısa, küçük uyumsal ve ezgisel örgelerin değişimsiz veya çok az değiştirimli sürekli yinelenmesinden oluşmaktadır.
Terry Riley 1935'de Kaliforniya'nın Colfex kentinde doğmuş. Önce San Francisco Kolejinde sonra Berkeley Üniversitesinde eğitim görmüş. 1962-1964 yılları arasında Fransa'ya.giderek Fransız Radyosu Stüdyosunda çalışmış. 1963'de ortaya koyduğu "Keyboard(kibard)/Elçin/Klavye" adlı çalışmaları ve 1964'de "In C/Do'da" adlı yapıtlarıyla "minimal" küğün ilk örneklerini vermiş oldu. 1972'den sonra Mills kolejinde öğretim görevlisi oldu.
Riley'den sunacağımız parça; 1985-1986 yılları içinde yaylılar dördülü için yazmış olduğu "Salome'nin Barış için Kırın'ı/dansı" adlı, çok uzun (tümü 120 dakika 30 saniye) adlı yapıtının 2. bölümünden alınmış; "Salome'nin Ayışığı'nda, Yarıkurt, Delice Kırın'ı" olacak. Yapıtı Kronos Dörtlüsü seslendiriyor.
MÜZİK : Riley - Salome'nin Kırını (8'21")
Şimdi aynı yapıtın "İyi Em/Deva/İlaç" başlıklı 5.ve son bölümünden sekiz dakikalık bir kısmı dinleteceğiz. Yine Kronos Dörtlüsü seslendiriyor.
MÜZİK : Riley - Salome'den son bölüm… (8'00")
Steve Reich 1936'da New York'da doğmuş. Cornell Üniversitesinde felsefe, Juilliard okulunda küğ eğitimi almış. 1962-1963 yıllarında Mills Kolejinde Luciano Berio ve Darius Milhaud'nun öğrencisi olmuş. Elektronsal küğ üzerinde çalışmalar yapmış. 1970'de Gana vurma çalgılarını tanımış bunun etkisiyle küğünde vurma çalgılara geniş yer vermiş. Reich'dan sunacağımız örnek; 1982-1984 yılları arasında yazmış olduğu "Çöl Küğü". Yapıt ABD'li ozan William Carlos Wlliam'ın şiiri üzerine kuruludur. Yapıtı; Reich'ın küğcüleri, Brooklyn. Filarmoni koro ve orkestrası Michale(Maykıl) Tilson Thomas yönetiminde seslendiriyorlar.
MÜZİK : Reich - Çöl Küğü (48'05")
1937 doğumlu Philipp Glass Baltimore'da doğmuş. Şikago Üniversitesi ile Juilliard Küğ Okulunda öğrenim görmüş. Daha sonra Paris'e giderek Nadia Boulanger'nin öğrencisi olmuş. Bu arada Hintli müzikçi sitar ustası Ravi Shankar'la karşılaşır. Hint müziğine ilgi duyar Shankar'la da çalışır.
Glass'dan sunacağımız ilk örnek, onun ilk yapıtlarından, dördül için yazmış olduğu "Company/(kampıni)Grup/Topluluk" adlı 1984'de yazmış olduğu parça. Gelecek izlencemizde sonraki yapıtlarından örnek vereceğiz. Company (kampıni)yi Kronos Dörtlüsü seslendiriyor.
MÜZİK : Glass – Company (7'53")